Interpretacija mamografije po BI-RADS klasifikaciji

Originalni rad 

Rade R. Babić

10–15

https://doi.org/10.5937/medrec2301010B

Apstrakt

Interpretacija mamografija vrši se po BI-RADS (Breast Imaging and Reporting Data System) klasifikaciji, koju je uvelo Američko udruženje radiologa kao jedinstvenu i standardnu terminologiju u radiološkoj dijagnostici oboljenja dojki. U primeni su: BI-RADS 0, BI-RADS 1, BI-RADS 2, BI-RADS 3, BI-RADS 4, BI-RADS 5 i BI-RADS 6. U okviru organizovanog skrininga raka dojke u Srbiji, u primeni je BI-RADS 1, BI-RADS 2, BI-RADS 4 i BI-RADS 5, dok kategorije BI-RADS 0, BI-RADS 3 i BI-RADS 6 nisu u primeni. Cilj rada je interpretacija mamografija po BI-RADS klasifikaciji, dok materijal rada čine literarna saopštenja i preko 500000 mamografija urađenih 1995–2022. g. u Centru za radiologiju Univerzitetskog kliničkog centra u Nišu. Autori zaključuju da BI-RADS predstavlja savremen rečnik mamografije u vidu brojčanog kodiranog zaključka sa nivoom sumnje na rak dojke.

Ključne reči: mamografija, kardinalni znaci, indikacija, BI-RADS

Ceo tekst

Literatura

  1. Babić R. Mamografija u službi zdarvlja. Apollinem medicum et aesculapium 2021; 20 (1): 19-25.
  2. Yuan Y, Vu K, Shen Y, Dickinson J, Winget M. Importance of quality in breast cancer screening practice – a natural experiment in Alberta, Canada. BMJ Open 2020;10(1): e028766. doi: 10.1136/bmjopen-2018-028766.
  3. Kisić Tepavčević D, Pekmezović T. Faktori rizika za nastanak raka dojke. U: Jovanović V, Milošević Z, Džodić R, urednici. Priručnik za sprovođenje i kontrolu kvaliteta u organizovanom skriningu raka dojke. Beograd: Institut za javno zdravlje Srbije ,,Dr Milan Jovanović Batut”; 2017: 7-9.
  4. Jovanović V, Milošević Z, Kravić K, Veljković M. Nacionalni program organizovanog skrininga raka dojke u Republici Srbiji. U: Jovanović V, Milošević Z, Džodić R, urednici. Priručnik za sprovođenje i kontrolu kvaliteta u organizovanom skriningu raka dojke. Beograd: Institut za javno zdravlje Srbije ,,Dr Milan Jovanović Batut”; 2017: 10-21.
  5. Bogdanović Stojanović D. Dopunske dijagnostičke procedure u organizovanom skriningu raka dojke. U: Jovanović V, Milošević Z, Džodić R, urednici. Priručnik za sprovođenje i kontrolu kvaliteta u organizovanom skriningu raka dojke. Beograd: Institut za javno zdravlje Srbije ,,Dr Milan Jovanović Batut”; 2017: 22-5.
  6. Bogdanović Stojanović D. Zbrinjavanje učesnice u skriningu sa pozitivnim mamografskim nalazom. U: Jovanović V, Milošević Z, Džodić R, urednici. Priručnik za sprovođenje i kontrolu kvaliteta u organizovanom skriningu raka dojke. Beograd: Institut za javno zdravlje Srbije ,,Dr Milan Jovanović Batut”; 2017: 26-36.
  7. Ciraj Bjelac O. Kontrola kvaliteta mamografskih jedinica. U: Jovanović V, Milošević Z, Džodić R, urednici. Priručnik za sprovođenje i kontrolu kvaliteta u organizovanom skriningu raka dojke. Beograd: Institut za javno zdravlje Srbije ,,Dr Milan Jovanović Batut”; 2017: 47-52.
  8. Milošević Z: Edukacija radiologa i viših radioloških tehničara. Priručnik za sprovođenje i kontrolu kvaliteta u organizovanom skriningu raka dojke. U: Jovanović V, Milošević Z, Džodić R, urednici. Priručnik za sprovođenje i kontrolu kvaliteta u organizovanom skriningu raka dojke. Beograd: Institut za javno zdravlje Srbije ,,Dr Milan Jovanović Batut”; 2017: 53-9.
  9. Babić RR, Stanković-Babić G, Babić S, Marjanović A, Babić N, Stamenković N. Radiološki informacioni sistem i digitalna mamografija. Apollinem medicum et aesculapium 2015; 13(3): 30-3.
  10. Prvulović Bunović N. Digitalna mamografija i tomosinteza u detekciji i radiološkoj BI RADS kategorizaciji tumorskih lezija dojki. Novi Sad, 2015. https://www.docsity.com/sr/2d-i-3d-mamografija-u-detekciji-i-diferencijaciji-bolesti-dojke/4491746/
  11. Miller AB, et al. Twenty five year follow-up for breast cancer incidence and mortality of the Canadian National Breast Screening Study: randomised screening trial. BMJ 2014; 348: g366.
  12. Gøtzsche PC, Jørgensen KJ: Screening for breast cancer with mammography”. Cochrane Database Syst Rev 2013; 4(6): CD001877.
  13. Babić RR. What does BIRADS provide in Mammography? Scientific Journal of the Faculty of Medicine in Niš: 2011; 28(1): 25-31.
  14. Stevanović J, Jakovljević B, Milošević Z, Jovanović D, Jovićević-Bekić A. Quauty of mammography examination. International Journal “Management & Excellence” 2007; 35 (1-2): 381-4.
  15. Golubičić IV, Pavlović TM, Borojević N, Džodić R, Miletić N, Marković Ž. Mammography in detecting breast cancer clinical ocultnih cancer. Acta chirurgica iugoslavica 2007; 54 (3): 27-32.
  16. Balleyguier C, Vanel D, Athanasiou A, Mathieu MC, Sigal R. Breast radiological cases: training with BIRADS clasification. Eur J Radiol 2005; 54: 97-106.
  17. De Koning HJ. Mammographic screening: evidence from randomized controlled trials. Ann Oncol 2003; 14: 1185-9.
  18. Babić RR, Babić D, Stanojević M, Ljubenković S, Kitić J. Mamografski aspekti Paget-ove bolesti dojke. Acta Medica Medianae 1998; 4: 83-7.
  19. Lazić J, Šobić V, Čikarić S, Goldner B, Babić R, Ivković T. at al. Radiology. Beograd: Medicinska knjiga/Medicinska komunikacija; 1997.
  20. Miller AB, Baine CJ, To T, Wall C. Canadian National Breast Screening Study: 1. Breast cancer detection and death rates among women aged 40 to 49 years. CMAJ 1992; 147(10): 1459-76.